Pompa seçimi ve boyutlandırma gözünüzü korkutmasın. Dikkat etmeniz gereken ana noktalardan bazılarını temel düzeyde anladığınızda iyi bir başlangıç yapacaksınız.

Bu ilk adımda size yardımcı olmak için buradayız. Bu eğitim modülünde, her zaman doğru pompayı tercih etmenize yardımcı olacak boyutlandırma ve seçim sürecini açıklayacağız. Pompa seçiminde dikkate alınacak noktalara bakarak başlayalım.

Pompa seçim sürecinde göz önünde bulundurmanız gereken birkaç nokta var:

-        Su kaynağı; suyun geldiği yerdir.

-        Hacimsel debi; tüm çıkış ve tüketim miktarının toplamıdır.

-        Toplam basma yüksekliği; kaynaktan basma noktasına olan dikey yüksekliktir.

-        Güç kaynağı; pompayı çalıştırmak için uygun olan güç nedir?

-        Kontrol tipi; manuel mi otomatik mi?

Bu modülün ilk bölümünde bu faktörlerin tamamına bakacağız. 

Öncelikle su kaynağı. Yer üstü tankları, yeraltı tankları, nehirler, barajlar/göller, derin kuyular veya şebeke suyu gibi çeşitli su kaynakları var.

Suyun nereden geldiğini belirledikten sonra suyun içilebilir su olup olmadığını belirlemelisiniz çünkü suyun içilebilirliği hangi uygulamalarda kullanılabileceğini etkiler.

Ardından debinin, yani Q’nun belirlenmesi gerekir. Debi, belirli bir sürede pompadan geçen sıvı miktarıdır. Debi kritik bir parametredir çünkü belirli bir amaçla belirli bir hacimde su basmamız gerekir.

Genellikle debi, saatte metreküp (m³/sa.), saniyede litre (l/sn.) veya dakikada litre (l/dk.) olarak ölçülür. 

Sistemde ne kadar debi gerektiğini hesaplamak için sistemin tüm parçalarını toplamalısınız. 

Basma yüksekliği ya da H, metre olarak ölçülür ve transfer edilen sıvının yoğunluğuna bağlıdır. Daha önce belirttiğimiz gibi basma yüksekliği pompanın suyu ne kadar yükseğe basabileceğidir. Bir pompa satın aldığınızda genellikle basma yüksekliği belirtilir.

Sırada güç kaynağı var. Pompa için doğru motoru seçmek amacıyla güç kaynağını belirlemeniz önemlidir. Konut uygulamalarında en yaygın güç kaynakları şunlardır:

-        Tek fazlı güç, genellikle elektrik şirketleri tarafından şebekedeki konutlara sağlanır.

-        Jeneratörler, uzak veya kırsal alanlarda yedekleme amacıyla kullanılır.

Daha az yaygın güç kaynakları arasında üç fazlı güç, güneş enerjisi ve rüzgar türbinleri bulunur.

Son olarak pompa kontrolünü göz önünde bulundurmalısınız. Bir pompayı kontrol etmenin iki yolu vardır: manuel veya otomatik.

Adından da anlaşıldığı gibi manuel kontrollü pompalar tamamen manueldir, otomatik kontrollü pompalarda ise pompayı açmak ve kapatmak için şamandıralı kontaklar gibi mekanizmalar bulunur.

Bu modülün devamında boyutlandırmanın önemine dikkat çekeceğiz.

Pompanın küçük boyutlu olmasının sonuçları şunlardır:

-       Müşterinin istediği sonucu vermez.

-       Basınç yetersiz olur.

-       Debi yetersiz olur.

-       Sistem verimsiz olur.

-       Kavitasyon ve pompa arızası oluşma riskini artırır.

Bu risklerden kaçınmak için büyük boyutlardaki pompanın daha iyi olacağını düşünebilirsiniz. Ancak büyük boyutlu pompanın da daha küçük pompalar kadar bazı sonuçları olur:

-        Büyük boyutlandırma, pompanın gerekenden çok daha fazla güç tüketmesine neden olur.

-        Çok daha gürültülü çalışır.

-        Hız, gereken değerden yüksek olur.

-        Pompa, optimum verimlilikten uzak çalıştığı için beklenenden önce arızalanabilir.

Gördüğünüz gibi küçük ve büyük boyutlandırma oldukça büyük sorunlar oluşturur. Doğru dengeyi bulmak ve ihtiyacınıza uygun pompa boyutunu seçmek önemlidir. Peki bunu nasıl sağlarız? Bu noktada pompa eğrileri devreye giriyor.

Öncelikle pompa eğrisini anlamak için sistemin karakteristik özelliklerini bilmeniz gerekir. Çünkü pompa eğrisi aslında debi (Q) ve toplam basma yüksekliğini (H) gösteren pompa performans eğrisidir. Sistemin karakteristiği debiye bağlı olarak sistemde oluşan basınç kayıplarını gösterir.

Sistemin karakteristik özellikleri ile pompa performans eğrisi arasındaki kesişim noktası pompa çalışma noktasıdır.

Çalışma noktasını bulduktan, gereken debi ve toplam basma yüksekliğini hesapladıktan sonra pompanın hangi boyutta olması gerektiğini anlarsınız.

Boyutlandırma ve seçim yapma konulu modülü tamamladık. Pompa seçimini ve boyutlandırmayı kendiniz denemek isterseniz Grundfos’un boyutlandırma ve seçme aracı Grundfos Product Center’a girin.