Grondwater- Waarom is het zo handig?
Terwijl water door de verschillende lagen in de ondergrond stroomt, wordt het op een natuurlijke manier gereinigd, en het reinigende effect van de lagen in de ondergrond is afhankelijk van de geologische omstandigheden. Professor Anders Vest Christiansen legt uit over waarom grondwater in zoveel van onze essentiële behoeften voorziet.
Grondwater is om veel redenen belangrijk.
Het is een essentieel onderdeel van de waterkringloop die rivieren en meren van zoet water voorziet.
Het is cruciaal voor de flora en fauna.
Het houdt ons oppervlaktewater op natuurlijke wijze schoon.
Het kan een cruciale zoetwaterbuffer zijn voor mensen in een wereld waarin de watervraag steeds verder stijgt.
Doordat water door de lagen van de bodem heen sijpelt wordt het op natuurlijke wijze gefilterd en gereinigd.
Dit reinigingsproces kent verschillende vormen.
Er is een fysiek onderdeel waarbij grotere deeltjes achterblijven en stoffen zoals ijzer bezinken en zich aan zandkorrels hechten.
Er is een bacterieel onderdeel waarbij verscheidene bacteriën invloed uitoefenen op stoffen in het water.
Sommige bacteriën breken organische stoffen in het water op in simpelere delen totdat er alleen pure CO₂ en water overblijft. de chemische processen en de omgeving bepalen de samenstelling van het water. In anoxische omgevingen is geen vrije zuurstof in de poreuze ruimtes aanwezig wat zeer goed helpt is bij het verwijderen van schadelijke bacteriën zoals E. coli.
Het reinigingsproces begint al vanaf het moment dat het water de grond in zakt. Maar hoe efficiënt het is hangt af van de soorten rots, bodem en sediment waar het water doorheen moet.
Bij de afbraak van organische stoffen door bacteriën is daarnaast tijd ook een belangrijke factoor.
Hoe meer tijd de bacteriën krijgen, hoe vollediger de afbraak. Dit deel van het reinigingsproces heeft dus minder effect in grof zand, waar het water sneller stroomt, dan in materialen die meer klei bevatten, waar de waterstroom zeer langzaam is.
Zo kan een oppervlakkige kleiige laag een dieper gelegen, waterhoudende zandlaag beschermen tegen schadelijke stoffen die vanaf de oppervlakte omlaag sijpelen.
De grond maakt het water dus een schone, veilige en waardevolle hulpbron.
Bovendien is grondwater ook belangrijk voor een veerkrachtige watervoorziening.
Oppervlaktewater wordt wereldwijd gebruikt voor zowel irrigatie als drinkwater.
Maar bij langdurige droogte kan dit water opdrogen, zoals we niet lang geleden in Kaapstad zagen gebeuren.
Grondwater reageert echter langzaam en vertraagd op dit soort jaarlijkse neerslagschommelingen.
Het kan dus worden gebruikt als een bron van veilig drinkwater tijdens periodes van droogte.
In gebieden waar oppervlaktewater van belang is voor de zoetwatervoorziening kan grondwater een belangrijke buffer vormen tijdens het droogseizoen.
Kortom: grondwater is bijzonder belangrijk voor de natuurlijke waterkringloop.
En het is een zeer efficiënte waterzuiveraar.
Daardoor kan grondwater een duurzame bron van water vormen in droge gebieden.