Water is onmisbaar voor al het leven.  

Het is een onmisbaar onderdeel van alle levende organismen,  van mens tot dier tot plant.  

Vooral zoet water is  een cruciale hulpbron die we moeten begrijpen en beschermen.  

Deze nieuwe videoreeks gaat over het water  dat onder de grond verborgen zit, oftewel grondwater.  

Grondwater maakt deel uit van de grotere watercyclus.  

Regen sijpelt door tot in ondergrondse rotslagen en wordt grondwater.  Het stroomt onder de grond door tot het weer aan de oppervlakte komt  in rivieren, meren of de oceaan.  

Hieruit verdampt het weer, vormt het wolken  en regent vervolgens weer op de aardbodem neer.  

Laten we beginnen door te kijken wat er gebeurt als regen de aardbodem bereikt.  

Een deel verdampt daar weer en wordt gas.  

En ander deel zakt in de grond weg.  

Daar wordt het grotendeels door de wortels van planten opgenomen  en “zweten” de bladeren het weer de lucht in.  

Het water dat aan de wortels ontsnapt  zakt verder de grond in en wordt grondwater.  

Het water stroomt hier door de poreuze ruimte tussen de zanddeeltjes in de bodem.  

In eerste instantie met name omlaag, dankzij de zwaartekracht.  Uiteindelijk bouwt zich zo veel water op  dat de ruimte tussen de zanddeeltjes volledig verzadigd is  zoals de rode kleurstof in het water hier laat zien.  

De waterdruppels zijn hiermee aangekomen bij de grondwaterspiegel.  Dit deel van de neerslag dat nieuw grondwater vormt,  noemt men de aanvulling.  

In droge gebieden is de aanvulling bijna nihil,  in zeer natte ongeveer een meter.  

Hier in Denemarken is de aanvulling ongeveer tien centimeter per jaar  oftewel 100 liter per vierkante meter.  

De waterstroming wordt nu niet meer veroorzaakt door zwaartekracht  maar door drukverschil van hoge naar lage druk.  

De waterdeeltjes volgen een gekromd traject  waardoor het water via de diepe grondlagen  weer in een rivier, meer of oceaan aan de oppervlakte komt.  

Bij de terugkeer naar de oppervlakte  beweegt het water zich omhoog. Onder invloed van overdruk  wordt het water van onderaf meren of rivieren in geperst.  

Of het borrelt direct aan het oppervlak op en vormt zo een natuurlijke waterbron.  

Deze bron in centraal Denemarken groeit langzaam uit tot een kleine rivier  en stroomt zo'n 160 kilometer verderop weer terug de oceaan in.  

Het punt waarop een bron ontstaat kan ver verwijderd zijn  van het punt waar het water de grond in is gegaan.  Bijvoorbeeld bij oases in de woestijn.  Laten we dieper ingaan op de grondwaterspiegel.  

Deze bevindt zich niet altijd ondergronds,  maar is op veel plekken in het landschap zichtbaar:  denk aan rivieren en meren.  

Een meer als dit is in feite het punt waarop de grondwaterspiegel  het aardoppervlak doorsnijdt.  

Hoe oud is dat grondwater dan?  

Dat kan nogal wisselen.  

In gebieden waar het traject van het water ondergronds kort en ondiep is  kan het enkele dagen of jaren oud zijn.  

Maar in gebieden met diepe en lange trajecten  kan het water makkelijk duizenden jaren oud zijn.  

Hier in Denemarken is het grondwater dat we drinken  tussen de vijf en vijftig jaar oud.  

En uit een aantal putten halen we water van een paar duizend jaar oud.